Zaprzeczenie ojcostwa to udowodnienie, że osoba prawnie uznana za ojca dziecka, nie jest nim w rzeczywistości. Domniemanie dotyczące ojcostwa można jednak obalić — możliwość wytoczenia pozwu o zaprzeczenie ojcostwa ma matka dziecka, mąż matki, a także dziecko po uzyskaniu pełnoletności. Co polskie prawo mówi o zaprzeczeniu ojcostwa? Odpowiadamy w artykule.
Zawartość strony
Domniemanie ojcostwa
Kwestię tą reguluje kodeks rodzinny i opiekuńczy. Art. 62 § 1. głosi, że jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od orzeczenia separacji.
Warto jednak zwrócić uwagę, iż możliwa jest sytuacja, w której matka po unieważnieniu jednego małżeństwa, wyjdzie za mąż drugi raz. W takich okolicznościach domniemywa się, że dziecko pochodzi z drugiego małżeństwa. Domniemania te mogą być obalone jedynie na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.
Pozew o zaprzeczenie ojcostwa
Zanim wytoczy się pozew o zaprzeczenie ojcostwa, trzeba mieć na uwadze, iż z punktu widzenia polskich przepisów nie każda osoba jest do tego uprawniona. Jasno regulowane są także terminy, w których należy złożyć taki wniosek. Jeśli powództwo zamierza wnieść mąż matki, ma on na to 6 miesięcy liczonych od dnia, w którym dowiedział się o narodzinach dziecka. Ten sam termin obowiązuje, jeśli powództwo zamierza wnieść matka dziecka. Inaczej wygląda sytuacja, jeśli pozew o zaprzeczenie ojcostwa zamierza wnieść dziecko. Ma ono na to 3 lata od daty uzyskania pełnoletności, czyli może złożyć pozew nie później niż przed ukończeniem 21. roku życia.
Jak przebiega zaprzeczenie ojcostwa?
Sprawy o zaprzeczenie ojcostwa prowadzi każdorazowo Wydział Rodzinny Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby wnoszącej pozew. Aby zaprzeczenie ojcostwa było możliwe, osoba wnosząca pozew powinna udowodnić, że mąż matki nie jest biologicznym ojcem dziecka. Dokonuje się go jedynie na podstawie testów DNA. Strona wnosząca pozew powinna na rozprawie zawnioskować o postanowienie sądu na przeprowadzenie badań DNA, które ustalają ojcostwo. Dopuszczalne jest również posłużenie się gotową opinią biegłych z badań DNA, które zostały przeprowadzone wcześniej. Skutkiem zaprzeczenia ojcostwa jest ustanie wzajemnych praw i obowiązków między ojcem oraz dzieckiem. Dotyczy to między innymi dziedziczenia, ale również nazwiska dziecka i praw rodzicielskich.
Kiedy zaprzeczenie ojcostwa nie jest możliwe?
Zgodnie z art. 68. kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zaprzeczenie ojcostwa nie jest dopuszczalne, jeżeli dziecko urodziło się w następstwie procedury medycznie wspomaganej prokreacji, na którą mąż matki wyraził zgodę. Dodatkowo — zaprzeczenie ojcostwa nie jest możliwe w stosunku do pełnoletniego dziecka. Nie można wnieść go również w sytuacji, gdy dziecko, którego dotyczy pozew, nie żyje. Warto też przemyśleć zgłoszenie się po pomoc do profesjonalistów. Kancelaria Adwokacka z Poznania (https://smadwokaci.pl/obszary-praktyki/prawo-rodzinne/) świadczy usługi również w zakresie prawa rodzinnego.
Koszty postępowania w sprawie o zaprzeczenie ojcostwa
Osoba wnosząca pozew o zaprzeczenie ojcostwa zobowiązana jest do wniesienia opłaty od pozwu (znaczek skarbowy albo przelew na konto Sądu) w wysokości 200 zł. Koszty sprawy mogą również powstać na etapie postępowania (np. w związku ze złożeniem wniosku o przeprowadzenie badań DNA). Kwotę należy uiścić w terminie wyznaczonym przez Sąd. Co więcej, przy wnoszeniu pozwu obowiązuje zaliczka, której wysokość ustalana jest przez Sąd. W przypadku, w którym osoba wnosząca pozew nie ma możliwości, aby uiścić tę kwotę, może ona złożyć wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych. W takiej sytuacji niezbędne będzie dołączenie odpowiednich dokumentów, które stanowią potwierdzenie trudnej sytuacji materialnej.
Redakcja Pixel Portal
